Het is juni 2020. Inmiddels hebben 63 mensen zich aangemeld voor …..Collectief Kapitaal. Mensen die gedurende acht maanden maandelijks tijd én € 50,- inleggen. En inmiddels hebben we dus ook een naam! Jawel: we zijn van start en ín beweging;
Collectief Kapitaal ís een beweging.
Uit het dagboek van initiatiefnemer Denise Harleman: (27 mei 2020)
“Ik weet eerlijk gezegd niet zo goed waar ik aan begonnen ben. Ik had ‘gewoon’ een idee en ben toen die brief gaan versturen. Maar voor alles wat nu gaat komen, ben ik in het moment aan het verzinnen wat de volgende stap moet zijn. Ik heb geen idee waar dit heen gaat en ik word er blij van, maar ook heel zenuwachtig. Al die mensen verwachten nu wel iets. Aaargghh…. Mijn eigen niet weten, blijft gewoon de rode draad. Dat wat je niet weet, samen uitzoeken. En het niet mooier maken dan het is. Blijf kalm, blijf kalm. We hebben wel een goeie naam bedacht, nou eigenlijk heeft Mara (lid van Collectief Kapitaal) dat gedaan”.
De volgende stap is dat we een boekje gaan maken. ‘We’ zijn in dit geval: initiatiefnemer Denise Harleman, kickstarter Mara van Nes en Jet de Nies. Die laatste waaide in juni 2020 als een toeval Collectief Kapitaal binnen en ging nooit meer weg. En vanaf het eerste moment is ze een onmisbare pilaar in deze beweging.
Wat is bestaanszekerheid
Onder de noemer ‘startopdracht’: bundelen we verhalen en vragen. Het boekje is bedoeld als
‘gesprekstarter’ met onze leden. In deze startopdracht staan verhalen van (fictieve) persona’s en hun levenssituatie. Deze profielen hebben we samengesteld op basis van literatuur over klassen en inkomenssituatie. In combinatie met geleefde ervaringen van verschillende mensen die we interviewden.
Bij het samenstellen van de startopdracht maakten we zelf alvast de eerste stappen. We lieten het woord armoede los en omarmden het begrip bestaanszekerheid. Er ontstond twijfel over ‘basisinkomen’ als uitgangspunt van het onderzoek naar solidariteit.
Het woord staat voor ons iets anders in de weg. Namelijk de vraag wat er nog meer nodig is, op weg naar bestaanszekerheid. Alleen een basisinkomen als interventie is voor ons niet genoeg. Dan hoeft geen medeburger nog naar zichzelf te kijken, naar de eigen rol – terwijl dat juist essentieel is in het onderzoek naar verandering.
Om een beeld te krijgen van de visie, waarden en drijfveren van onze deelnemers leggen we aan hen in de startopdracht de volgende vragen voor:
1 Hoe zou jij de betekenis van het woord bestaanszekerheid uitleggen?
2 Hoe ziet bestaanszekerheid eruit in jouw leven?
3 Welke wens heb jij voor jouw leven?
4 Weerhoudt iets jou ervan om die wens te leven? Zo ja, wat dan? Zo nee, waarom niet?
5 Welk profiel zou jij willen toevoegen? (indien van toepassing?)
6 Na het lezen van deze profielen en de antwoorden die jij hebt gegeven bij vraag 1, 2 en 3: Welke waarden ontleen jij uit al dit materiaal die voor jou richtinggevend moeten zijn in de keuze wie jij een bijdrage wilt geven?
7 Als je op dit moment een groep van 5 profielen zou selecteren die wordt uitgenodigd om onze bijdrage te ontvangen en onderdeel te worden van dit collectief, welke 5 zouden dit dan zijn?
Bij het ontwerp van de pilot is de grote vraag; hoe verdeel je € 40.000? Op dat moment hadden we nog geen idee. Aan de hand van de startopdracht krijgen we een beeld van vergezichten, mogelijkheden en wensen.
De rijke oogst aan antwoorden op de startopdracht, zijn vervolgens gevisualiseerd. Deze datavisualisaties vormden de basis van de volgende stap in het collectieve ontwerp: de 10 ontwerpbijeenkomsten met leden in september 2020.