Het is november 2020. Nu het ontwerp voor onze herverdelingsactie er ligt, zijn we toe aan de volgende fase: het uitvoeren van ons ontwerp.
We hebben onderzoek gedaan naar verschillende scenario’s waarbinnen je 1.000 euro per maand aan mensen kan schenken. In al die scenario’s lopen we er tegenaan dat we boven een bepaald bedrag schenkbelasting moeten betalen. Tenzij we een ANBI-status* krijgen. Dan mogen we in het kader van onze doelstellingen schenkingen doen waarover geen schenkbelasting betaald hoeft te worden. Op die manier wordt het duurzaam maken van onze praktijk een stuk eenvoudiger.
We vragen de ANBI-status aan, maar worden helaas afgewezen. In ons beleidsplan hebben we aangegeven dat de zeggingskracht van ons project groter is dan de directe effecten van geld delen met vijf mensen. Toch worden we onder meer afgewezen op het feit dat we ‘maar’ betekenis hebben voor vijf mensen en er daardoor geen sprake is van ‘algemeen belang’. De 100 mensen die door mee te doen aan deze beweging ook anders gaan doen en denken, de kennis die we delen over onze geleerde lessen; het telt niet mee als ‘algemeen belang’. Daar komt bij dat we in de categorie ‘welzijn’ zijn geplaatst en onze radicale aanpak – het herverdelen van financieel kapitaal o.a. op basis van vertrouwen - niet wordt herkend als een echte interventie op welzijn.
Wat is welzijn
Het toekenningsbeleid voor een ANBI-status rust op classificaties die onder andere bepalen wat van waarde en wat van algemeen belang is. Maar ook ligt vast wat er onder de noemer welzijn valt en wat niet.
Het doet ons beseffen dat het bestaan van Collectief Kapitaal niet alleen van betekenis is door wat ze doet. Ons bestaan - ons voorstel om op een radicaal andere manier geld te delen bijvoorbeeld - bevraagt de vanzelfsprekendheid van de ‘status quo’ en stelt vraagtekens bij de fundamenten van ons samenleven.
We maken bezwaar tegen de afwijzing.
Hart voor de zaak
Een paar weken later krijgt Denise iemand van de Belastingdienst aan de telefoon. Het is een spannend gesprek, want er staat iets op het spel. En deze man begrijpt dat. En werkt in dit gesprek mee om te zoeken op welke manier Collectief Kapitaal dan wel de ANBI-status kan krijgen. Aan het einde van het gesprek zijn we eruit: we worden aangewezen als kennisinstelling en krijgen via die route alsnog de ANBI-status.
Een eerste hobbel op het gebied van wet- en regelgeving is genomen. Wat we ons nog niet realiseren is hoe vaak we daar nog tegenaan zullen lopen. Maar deze stap is binnen!
*De Belastingdienst kan een ANBI-status geven aan instellingen die met minstens 90% van hun inzet bijdragen aan het algemeen nut, bijvoorbeeld aan de gezondheidszorg, ontwikkelingssamenwerking of het onderwijs. ANBI-instellingen zijn bijvoorbeeld goede doelen of culturele organisaties.