Het is mei 2022. De eerste vijf leden hebben net hun laatste schenking ontvangen. Maar we bouwen verder. We starten een wervingscampagne in Amsterdam en Rotterdam om opnieuw geld te herverdelen.
En we zoeken naar een vorm, een medium, om de ervaringen van Collectief Kapitaal te ‘vangen’. We willen nog beter invoelbaar maken wat Collectief Kapitaal probeert te doen. We hebben het daar binnen de onderzoeksgroep* vaak over: hoe kunnen we onze kennis en inzichten nu het beste vastleggen?
Goede gesprekken
En ineens denken we: een nieuwe podcast. Shasha geeft aan dat zij haar ervaringen van het afgelopen jaar wil delen. En zo bellen we naar Lex Bohlmeijer met de vraag of hij misschien nog een aflevering van zijn podcastserie Goede Gesprekken aan Collectief Kapitaal wil wijden. Dit keer vanuit het perspectief van Shasha: lid van Collectief Kapitaal én een van de vijf mensen die gedurende acht maanden een schenking ontving.
In een prachtig en open gesprek met Lex neemt Shasha ons mee door haar reis bij Collectief Kapitaal. Een reis die - zo weten we nu - nog lang niet ten einde zal komen. Het einde van de schenkingen was eerder een tussenstop.
‘Mijn beste vriendin stuurde het per app naar mij. Ze zei: "Kijk, wat grappig, dit is voor jouw buurt." De postcode was 1025. En de voorwaarde was: je moet jezelf bestaansonzeker voelen. Dat was het enige. En ik kwam uit een storm toen ik het zag. Ik dacht: ik geef me gewoon op. Ik verwachtte er niks bij. Ik was misschien niet wantrouwig, maar je denkt wel: het kan nooit. Het kan nooit zo zijn dat zij jou opeens zonder voorwaarden of beloften gaan helpen met een bedrag. Nee, dat kan niet. Waar zijn de kleine lettertjes, dacht ik.’
Lex: Dit moeten bedriegers zijn.
(Lachend) ‘Ja, of gekken.’
Bijzonder is dat ze in de podcast beschrijft hoe deze gedachten van ongeloof en argwaan tijdens de reis verdwenen.
‘Met Denise, die mijn buddy was in dit traject, heb ik open gesprekken gevoerd. Hoe voel ik mij veilig, hoe voelt zij zich veilig? Om de waardigheid te bewaken. Zij heeft mij nooit gevraagd: “Wat heb je ermee [de schenking] gedaan deze maand? Wat heb je gekocht?” Ik vertelde het later wel, omdat wij zo’n band kregen. Maar het feit dat ik dat niet hoefde te doen en ook geen tegenprestatie hoefde te leveren, dat vond ik bizar om mee te maken. Dat laat zien hoe gewend je raakt aan dat wantrouwen.”
Aandacht voor elkaar
De accenten die Shasha legt wat betreft het opbouwen van relaties, radicale openheid en waardigheid zijn een bevestiging van onze startprincipes. Dat is onze basis van Collectief Kapitaal, wie we willen zijn en hoe we willen opereren. Ook na de pilot gaan we op deze voet verder.
De dag dat de nieuwe podcastaflevering uitkomt, kunnen we de wervingscampagne die op het punt van beginnen staat zo goed als succesvol afronden.
Die ene zin van Shasha [lees 2021 eerste kennismaking] tijdens onze eerste kennismakingsavond: “dachten jullie niet dat wij ook waarde toe te voegen hebben aan Collectief Kapitaal?” echoot door ons hoofd. Al een jaar lang wordt haar rol bij Collectief Kapitaal door vele mensen beschreven als de rol van ‘ontvanger’.
Vijf ‘ontvangers’ en honderden ‘gevers’. Dat is de taal die de praktijk van Collectief Kapitaal moet beschrijven. Maar Shasha was al die tijd ook al een gever. En iedereen die geeft, was al die tijd ook al een ontvanger. Deze ‘rolbeschrijvingen’ passen niet bij de praktijk van Collectief Kapitaal.
De waardigheid waar Shasha over spreekt, gaat over de moeite en de liefde die we erin steken om onszelf en de ander echt te zien. En dan vervaagt de rolverdeling direct. Dan voel je dat de taal van onderscheid steekt. Dat ‘ie pijn doet. Taal doet ertoe. Taal vormt onze ervaring van de werkelijkheid. Ons wereldbeeld kunnen we doen kantelen, door nieuwe woorden te kiezen. En daar naar te handelen.
De aandacht voor elkaar, zit o.a. in de aandacht voor taal. Wij omarmen radicale gelijkwaardigheid. We wegen onze woorden, om de waarde van de ander te includeren. Ontvangen en geven is inwisselbaar; naast geld, zijn vooral tijd en aandacht het kapitaal dat we delen.