In december ontving Collectief Kapitaal een brief van de Belastingdienst die de noodzaak van ons collectief nog maar eens onderstreept. In deze brief informeren we je over dit bericht en de stappen die wij als gevolg daarvan nemen. Overweeg je onderdeel te worden van Collectief Kapitaal? Lees deze brief dan goed door, zodat jouw verwachtingen goed overeenkomen met de actualiteit van Collectief Kapitaal.
Collectief Kapitaal is een ANBI-stichting. Deze status werd 2,5 jaar geleden níet verleend op basis van het criterium sociaal welzijn. De omvang van de activiteiten plus de doelgroep waren volgens de Belastingdienst onvoldoende om de ANBI-status te verlenen. De status is uiteindelijk toegekend op basis van het criterium ‘kennisinstelling’. Hiermee is het doen van onderzoek tot primaire activiteit gemaakt, waar dat in onze initiële opzet niet de bedoeling was.
Deze voorgeschiedenis is belangrijk in het kader van de vooraanvraag die we in juli 2022 indienden bij de Belastingdienst. In deze brief hebben we twee punten voorgelegd met het doel goedkeuring te krijgen op de wijze waarop wij wet- en regelgeving omtrent schenk- en inkomstenbelasting toepassen binnen Collectief Kapitaal.
De twee punten waarvoor we goedkeuring hebben gevraagd:
Op het eerste punt is de Belastingdienst volledig meegegaan in de lezing van Collectief Kapitaal. Op het tweede punt wijken zij af van onze analyse. De Belastingdienst stelt dat de schenking die wij doen aan mensen, in feite een beloning is voor de arbeid die zij verrichten door deelname aan het ‘onderzoeksmatige’ deel van onze aanpak. Wij zien het anders: de ontvangers worden ingeloot voor deelname en hebben daarmee per definitie recht op de schenking. Daarna wordt aan hen – net als aan anderen binnen het collectief – gevraagd of ze in het kader van onderzoek ook willen delen welke veranderingen zij bij zichzelf waarnemen in relatie tot bijv. hun ervaring van bestaanszekerheid. Iedereen die onze schenking ontvangt, mag ook afzien van deelname aan het onderzoek.
Waar de belastingdienst erg de nadruk op lijkt te leggen is:
Voordelen uit niet in dienstbetrekking verrichte diensten (..) Voor die diensten hoeft geen bijzondere deskundigheid of hoedanigheid te zijn vereist.
Maar dat veronderstelt nog steeds dat er een vergoeding wordt verstrekt voor verrichtte diensten. Daar zit de crux van de zaak: de deelnemers verrichten geen diensten. Dat er mogelijk door sommige deelnemers een vragenlijst wordt ingevuld of vragen worden beantwoord is niet een verplichting, of dienst, die wordt verricht om het geld te ontvangen.
Collectief Kapitaal vertrekt juist vanuit vrijgevigheid en solidariteit. Deze waarden lijken nu geen plek te hebben gekregen in dit besluit. Daarover gaan we graag in gesprek met de Belastingdienst.
De consequenties van dit besluit zijn als volgt:
Indien je overweegt om geld te delen met Collectief Kapitaal, is het goed om je te realiseren dat het nog even kan duren voordat dit geld gedeeld kan worden met mensen die bestaansonzeker zijn. Tot die tijd sparen wij alle donaties op onze bankrekening. In de tussentijd zullen we iedereen regelmatig informeren over de stand van zaken.
Alle overige activiteiten die we in steden als Amsterdam, Rotterdam, Leeuwarden en Arnhem organiseren gaan door. Juist nu is het belangrijk om te laten zien dat we onverminderd strijdbaar zijn voor die gedroomde samenleving waarin iedereen de mogelijkheid heeft een bestaanszeker leven op te bouwen.
Wij zijn – ondanks deze tegenslag – erg hoopvol. Deze situatie biedt ons de mogelijkheid om concreet aan de slag te gaan met systeemverandering. Er moet meer ruimte komen in Nederland om nieuwe praktijken uit te proberen.
In de eerste pilot van Collectief Kapitaal in Amsterdam-Noord hebben we de schenking bewust over twee kalenderjaren verdeeld, namelijk €4.000 in 2021 en €4.000 in 2022. Dit betekent dat eventuele bijstellingen niet over grote bedragen zullen gaan. Tevens is het zo dat van iedere donatie die binnenkomt, 75% rechtstreeks naar de collectieve pot gaat en 25% naar de organisatie. Daar betalen we een aantal standaardkosten van en ook programmatische activiteiten. In de afgelopen maanden hebben we die 25% ook gebruikt om een reserve op te bouwen voor dit soort risico’s. Per persoon hebben we €12.000 weggezet om eventuele financiële risico’s op te vangen.
Mocht je naar aanleiding van dit bericht nog meer vragen/opmerkingen hebben, mail dan naar info@collectiefkapitaal.nl
