Jij belde mij vandaag met de vraag of ik iets wil schrijven voor de nieuwsbrief van Collectief Kapitaal. De laatste paar weken voel ik me vrij opgebrand. Teveel doen, en vooral het gevoel hebben niet genoeg te doen, zorgen ervoor dat ik weinig energie heb voor iets extra’s. En toch wil ik het doen. Ik herken steeds beter wat me energie geeft en wat niet. Iets doen voor een ander heeft alleen zin als jij zelf die intrinsieke motivatie voelt heb ik gemerkt. Het is bijna iets spiritueels, iets wat zonder logische verklaring goed voelt. Ik denk dat we ergens in ons leven dit gevoel leren negeren. En als we iets doen voor een ander, om iemand te helpen, we er (onbewust) iets voor terug verwachten. Dit leidt onvermijdelijk tot teleurstelling van beide partijen. De afgelopen maanden heb ik van jou geleerd dat er echt iets is als een gelijkwaardige relatie tussen twee mensen waarvan de ene geeft en de ander krijgt. Dit was een hele lange manier om te zeggen: Ja! Ik schrijf graag wat voor de nieuwsbrief.
'Ik heb de neiging om een heel verhaal uit te leggen, om te overtuigen dat ik het écht waard ben en dat ik héle goede dingen doe en heb gedaan met het geld.'
We leerden elkaar een paar maanden geleden kennen omdat ik was geselecteerd als deelnemer van het traject. Elke maand ontvang ik 1000 euro en een goed gesprek met jou. We zijn nu over de helft van het traject, en ik krijg steeds meer het gevoel dat ik beter leer begrijpen wat geld eigenlijk is, en wat geld doet met mij en ook met anderen. Elke week probeer ik mijn hoofd vast te legen in het logboek, soms gaat dat goed en soms gaat dat in briljante en minder briljante gedachtenexperimenten. Het is in ieder geval een kijkje in mijn psyche, waarvan ik niet verwacht had dat het zo een groot onderdeel van mijn leven zou worden. Ik werk in de bibliotheek, ik studeer Geschiedenis en heb net als jij twee jonge kinderen. Ik weet nog dat ik in het begin moeite had met bedenken wat het meest interessante is aan mij, en waarom iemand dit zou willen lezen. De waarheid is, ik heb ergens nog steeds geen idee waarom iemand dit zou willen lezen unless you care. Wat jij me afgelopen maanden hebt laten zien Denise, is dat er mensen zijn that REALLY care. Ik heb de neiging om een heel verhaal uit te leggen, om te overtuigen dat ik het écht waard ben en dat ik héle goede dingen doe en heb gedaan met het geld. We hebben hier vaker goede gesprekken over gehad. Ik weet nog dat je mij vroeg wat waardigheid is voor mij. Wie verdient het om hulp te ontvangen? Zijn er kwetsbare mensen, of zijn mensen per definitie kwetsbaar? Wat zegt het over mij dat ik geld mag ontvangen, en wat zegt het over mij dat ik geld aanneem? Dit zijn vragen die ik mezelf continue afvraag.
'Ik heb genetwerkt, ik heb gedichten geschreven, ik ben met mijn meiden naar de bioscoop geweest. Ik heb geademd.'
Het Collectief vraagt me niet wat ik met het geld doe en ik weet dat jij me dat ook nooit zou vragen. Maar ik denk dat de lezer van deze nieuwsbrief heel benieuwd is (dat zou ik zijn althans). Als ik eerlijk ben, heb ik geen grootste plannen uitgevoerd, ik heb geen weeshuis opgezet, ik heb geen goed doel opgericht. Ik heb meer boeken gelezen, ik heb interessante evenementen bezocht, ik heb vrienden gemaakt. Ik heb genetwerkt, ik heb gedichten geschreven, ik ben met mijn meiden naar de bioscoop geweest. Ik heb geademd. Ik heb ervaren wat het is om een factuur te ontvangen en die meteen te kunnen betalen. En er daarmee niet meer aan te denken, waar ik voorheen de hele dag nog een knoop in mijn maag had. Voor mij zijn dit de belangrijke dingen in het leven.
Eind 2020 ben ik bijna dood gegaan aan een hersen- en hersenvliesontsteking. Van het één op andere moment kon niet meer werken, nauwelijks sociaal contact aan (vanwege overprikkeling) en ben ik gewoon niet mezelf geweest. Mijn inkomen daalde zodanig en dat bracht zoveel druk op mij om weer aan het werk te gaan, terwijl ik fysiek daar nog niet klaar voor was. Het revalidatieproces heeft bijna een jaar geduurd. Ik heb veel gesprekken gehad met artsen, fysio- en ergotherapeuten over “rust nemen”. Niet iedereen beseft dat “rust nemen” een privilege is. Zelfs in ruststand ben je vaak ook mentaal bezig met je financiële situatie. Dromen over de toekomst, over wensen en plannen.. Ik heb dat heel lang niet gedaan. Mijn hoofd zat zo vol met zorgen en overal zag ik beren op de weg (omdat die er ook echt waren). Ik gun het andere mensen zo erg om ook ruimte te krijgen in het hoofd om te dromen en te overdenken. De mogelijkheid om te dromen over de toekomst en creatief te zijn is wat ons mens maakt. Het zorgt ervoor dat je voelt dat je leeft, dat je ertoe doet, dat je waardig bent.
De oude Grieken hadden verschillende woorden voor liefde. Eén van deze vormen van liefde is Agape. Het laat zich simpel vertalen naar naastenliefde. Maar het is ingewikkelder dan dat. Wat ik een interessant onderdeel vindt aan deze vorm van liefde is dat iedereen de keuze kan maken om lief te hebben en dat je de ander vrij laat in wat zij met deze liefde doen. De ander kan deze aannemen of afwijzen, dat is beide prima, je geeft die liefde immers vrijwillig en zonder verwachtingen. Agape is een keuze, een intentie om iets teweeg te brengen in de wereld, om goed te doen. Ik hoop dat Collectief Kapitaal mensen raakt. Dat het net als bij mij, een vuurtje aanwakkert. Een gevoel plant dat er ook een andere manier is om voor elkaar te zorgen in de maatschappij en dat we dat samen kunnen doen. Dat Agape niet een concept is dat blijft hangen in stoffige oude boeken, maar dat steeds meer mensen gaan denken: “Die oude Grieken zijn zo gek nog niet.”
'Je hebt me laten zien dat je niet alles op orde hoeft te hebben om te geven om een ander.'
En hoe nu verder? Straks, als het traject klaar is. Is mijn leven dan blijvend verbeterd? Of ben ik zo gewend geraakt aan een ‘hand-out’ dat ik straks nog dieper in een dal val? Natuurlijk houd ik me daarmee bezig. Ik kies ervoor om erop te vertrouwen dat jij met een reden in mijn leven kwam Denise. Sinds ik onderdeel ben van Het Collectief, heb ik veel andere keuzes gemaakt die ik normaal niet zou hebben gemaakt. Ik ben een nieuwe baan begonnen, ik heb nagedacht over wat ík nodig heb en ik sta veel positiever in het leven. Ik heb het gevoel dat ik goed op weg ben, ik voel me beter over mijn keuzes en ik wil dat doorgeven. Je hebt me laten zien dat je niet alles op orde hoeft te hebben om te geven om een ander. En dat je ook best eens “onwaardig” mag zijn en dan nog steeds waardig bent. Die vrijheid om mezelf te zijn in alle facetten, die liefde en vertrouwen en goede intenties is het mooiste cadeau wat je mij had kunnen geven, Denise. En daarom maak ik mij niet druk om “hierna”. Ik kijk er naar uit. Zie je gauw lieverd!
